top of page

Thiên lệch nhận thức muộn (Hindsight Bias)

"Như đã nhận định từ trước..." Bạn có từng nghe câu nói này trong các cuộc thảo luận về đầu tư, hay trên các diễn đàn chứng khoán? Tình trạng này xảy ra do một hiện tượng tâm lý phổ biến được gọi là "Hindsight Bias," hoặc "Thiên Lệch Nhận Thức Muộn."


hindsight bias
Thiên lệch nhận thức muộn

Thiên lệch nhận thức muộn (Hindsight Bias) là gì?

Thiên lệch nhận thức muộn (Hindsight Bias), hay còn thường được gọi là hiện tượng “biết tuốt” (I knew it all along), là sự lầm tưởng rằng mọi người nghĩ họ đã biết trước những gì sẽ xảy ra, sau khi sự kiện đã xảy ra. Điều này có thể khiến một người tin rằng một sự kiện dễ dự đoán hơn so với thực tế, và dẫn đến sự đơn giản hóa về nguyên nhân và kết quả.


Ảnh hưởng của thiên lệch nhận thức muộn trong đầu tư

Thiên Lệch Nhận Thức Muộn tạo ra những đánh giá sai lệch về quyết định đầu tư. Chúng ta có thể cảm thấy mình rất thông minh khi đã "đoán trúng" kết quả của một giao dịch hay sự kiện tài chính, trong khi thực tế là ta không hề nghĩ như vậy trước đó.


Các nhà đầu tư thường cảm thấy áp lực phải tìm thời điểm hoàn hảo để mua hoặc bán cổ phiếu nhằm tối đa hóa lợi nhuận. Khi bị thua lỗ, họ thường hối hận vì đã không hành động sớm hơn. Cùng với sự hối tiếc đó là ý nghĩ rằng họ đã thấy điều đó xảy ra từ trước.


Trên thực tế, đó chỉ là một trong nhiều khả năng mà họ đã lường trước được. Khi bất kể điều gì trong số những dự đoán của họ trở thành sự thật, nhà đầu tư đều sẽ bị thuyết phục rằng họ đã thấy trước điều đó sẽ xảy ra. Điều này khiến họ quá tự tin và vô tình đưa ra những quyết định sai lầm trong tương lai.


Cách để tránh thiên lệch nhận thức muộn

  1. Suy nghĩ về các kết quả có thể xảy ra Bạn nên có một cái nhìn đa chiều, khách quan, phân tích các tình huống có thể xảy ra. Bằng cách xem xét các kết quả tiềm năng, bạn sẽ thấy không gì là chắc chắn hay dễ đoán như mình nghĩ.

  2. Viết nhật ký giao dịch Bạn nên ghi lại quá trình ra quyết định, điều này cho phép bạn xem lại chi tiết thời điểm và cách thức các kết luận được đưa ra, từ đó hiểu rõ hơn những gì bạn nghĩ sẽ xảy ra khi đưa ra quyết định. Việc làm nhật ký cũng hỗ trợ bạn đưa ra những quyết định tốt hơn trong tương lai. Khi phân tích kết quả của các quyết định, bạn có thể hiểu điều gì đã đúng hoặc đã sai và xác định được các giải pháp hoặc cơ hội khác.


FireAnt mang tới các công cụ và giải pháp hữu ích trong quá trình đầu tư. Hãy để FireAnt đồng hành cùng bạn trong hành trình đưa ra những quyết định đầu tư sáng suốt.

bottom of page